Lm Thiện Cẩm,OP
Tôi đã viết ít là hai bài về vấn đề an toàn và trật tự giao thông, trên Tuần san CGVDT, nhưng mỗi lần sau khi viết, ra đường lại thấy tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, đến nỗi có lần tự hỏi : có nên nói gì nữa không?
Tôi rất hiểu nỗi khổ tâm của các nhà chức trách, nhưng có cảm tưởng chúng ta đang tiếp tục đi con đường vòng vo, luẩn quẩn. Hết nghị định này đến thông tư khác, mà rốt cuộc chẳng cải tiến được gì. Nguyên một việc giải tỏa lòng lề đường mà bao nhiêu năm làm cũng không xong. Ngay cả đang lúc có những chiến dịch, thì những kẻ chiếm dụng lòng lề đường vẫn coi như một trò đùa và đối phó được dễ dàng : cảnh sát dẹp chưa xong chỗ này, thì chỗ khác lại trở lại y nguyên như cũ. Còn chuyện trật tự giao thông : bây giờ đâu chỉ có vấn đề xe cộ đi đúng qui luật ở dưới lòng đường, mà có lẽ cần đến cảnh sát để hướng dẫn xe máy chạy trên vỉa hè nữa ! Cứ tới lề đường 3/2 trước siêu thị Maximax mà xem : không lúc nào mà không có xe chạy trên lề đường, mà lại còn nhận kèn inh ỏi nữa chứ.
Chung qui tất cả cũng chỉ vì luật lệ của nước ta chưa khoa học, chưa chính xác, và nhất là thiếu nhất quán, và chưa quyết liệt. Nguyên một chuyện trước kia cấm xe hai bánh đi vào đường dành cho xe ô tô trên cầu Sàigòn, rồi ít lâu sau lại chỉ cho đi ngoài giờ cao điểm, nhưng nay thì chẳng biết có thay đổi gì không, mà xe hai bánh vẫn chạy rần rần, vượt trái vượt phải, chen lấn giữa hai hàng xe ô tô như biểu diễn xiếc vậy. Còn trên xa lộ Hà Nội thì khỏi nói. Các “vua” xe tải và công-te-nơ cứ việc chiếm tất cả mọi lằn đường, khiến ô tô con và xe máy chỉ còn biết lách được tí nào thì lách, còn không thì cứ việc đốt xăng nằm chờ ! Có người bảo tôi : những ông “vua” ấy đều có bảo kê cả đấy.
Với một lượng xe quá nhiều như vậy, và với một kỷ luật giao thông như hiện nay, theo tôi nghĩ, trước mắt chúng ta sẽ chẳng làm được gì, trái lại tình trạng sẽ càng trở nên nghiêm trọng, tới mức mọi con đường ra vào Thành phố, và ngay trong nội thành, cũng sẽ trở thành những bãi đậu xe, chứ không còn là đường cao tốc hay là đường phố nữa, thậm chí cả người đi bộ cũng chẳng còn chỗ nào mà đi !
Phải chi ngay từ những năm đầu, sau khi thực hiện được hòa bình thống nhất, chúng ta đã nghĩ tới bài toàn giao thông này, mà dành ưu tiên cho việc phát triển hệ thống giao thông công cộng, thay vì cho nhập khẩu những phương tiện giao thông cá nhân quá rộng rãi như hiện nay, để đến khi nhận ra vấn đề, thì mọi sự đã quá muộn.
Ai cũng có thể thấy được rằng vấn đề chính hiện nay, đó là ý thức luật pháp của dân ta còn quá thấp. Ít ai tôn trọng luật pháp, thậm chí nhiều người còn không biết tự trọng, thậm chí ngay cả nhiều người có ăn có học cũng vậy. Người ta không hiểu rằng vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, là hành vi thiếu văn minh, thiếu văn hóa, chứ chưa nói tới phạm pháp.
Nhưng cũng phải nói ngay rằng, hiện nay, trong nhiều trường hợp, nhiều người có văn hóa và muốn tôn trọng luật pháp cũng bắt buộc phải vi phạm luật lệ giao thông, bởi vì đó là cách duy nhất để thoát khỏi nạn ùn tắc kinh niên. Nhưng thực ra đó chỉ là ảo tưởng, bởi vì trong hầu hết các trường hợp, chính người giao thông tự làm hại mình, khi không chịu tuân giữ kỷ luật giao thông. Thật vậy, nếu như mọi người đi đúng đường, tôn trọng những dải phân cách, không chen lấn cho bằng được, thì giao thông có thể bị chậm lại, nhưng không ùn tắc, và tạo ra những con rắn lượn khúc như hiện nay : bên này thì người ta lấn quá ¾ đường, và ngược lại, bên kia cũng vậy, hóa ra hai đầu mối giao thông bị bịt lại, mà không sao giải tỏa được. Tôi đã nhiều lần chứng kiến cảnh xe cộ uốn khúc rồng rắn, nhất là ở trên những cây cầu không dải phân cách.
Vậy có cách gì không để giải quyết vấn đề?
Trước hết, ngay từ bây giờ phải khởi động ngay những công trình xây dựng những tuyến đường metro, xây dựng những cầu vượt ở những ngã tư quan trọng, như ngã tư Hàng Xanh, ngã tư Bảy Hiền, Công trường Dân Chủ vv., ít ra là nhánh chính của cầu vượt, còn những nhánh phụ thì từ từ tiếp tục làm thêm, thí dụ ở ngã tư Hàng Xanh, thì làm cầu vượt đi thẳng từ Thành phố theo hướng Biên Hòa, rồi sau đó mới làm tiếp những cầu vượt đi về hướng Bình Triệu và Gia Định, Thị Nghè.
Còn xây dựng hệ thống metro như thế nào ? Không phải đoạn nào cũng phải đi ngầm dưới đất, mà có thể đi trên cao. Ở Thái Lan, và ngay cả bên Nhật, người ta làm những con đường tầng. Bên Thái Lan, người ta cho xe điện chạy tầng trên, còn xe hơi chạy dưới đất. Bên Nhật thì hai tầng đi ngược chiều nhau. Trong nội thành thì giải pháp này làm mất mỹ quan thành phố, nhưng dù sao cũng là giải pháp kinh tế và nhanh gọn nhất, vì ít phải giải tỏa, đền bù, nên có thể tiến hành ngay. Vả lại, chúng ta trước hết cần xây dựng một vài trục lộ metro chính theo hướng về miền Đông và miền Tây, và một tuyến đi về hướng Tây Ninh, sau đó sẽ tính đến chuyện mở rộng mạng lưới, với những đường chạy ngầm dưới đất.
Về đường tầng, tôi xin phép đề nghị một thí dụ : con đường Cách mạng tháng Tám hiện nay là một trong những đường có lượng người giao thông nhiều nhất, nhưng quá chật hẹp, và khó có thể mở rộng, vì kinh phí đền bù giải tỏa sẽ rất lớn. Nếu ta xây dựng một đường tầng, bên trên dành cho xe metro với nhiều trạm dừng, bên dưới dành cho các phương tiện giao thông khác. Khi ấy, người dân có yêu cầu đi trên đường này sẽ có thể sử dụng xe metro, hơn là đi xe đạp hay xe máy.
Con đường metro đi về hướng Miền Đông hay miền Tây cũng vậy, chúng ta chọn một con đường nhỏ nào đó làm đường tầng, không cần phải là một con đường lớn, vì bề ngang của đường ray xe metro chỉ cần 1,44m, nếu tính cả hai chiều cộng lại thì chỉ cần 2,88m, cộng với hai bên lề, đặc biệt là ở những chặng dừng, tối đã cũng chỉ cần chiều rộng trên dưới 10m là cùng. Hai con đường chạy về phía miền Đông và miền Tây, nếu sau này nối dài tới Hố Nai - Biên Hòa và tới Mỹ Tho, thì sẽ tạo ra hai huyết mạch lưu thông cho một lượng lớn những người miền Đông và miền Tây tới Thành phố học hành và làm ăn sinh sống, mà không cần phải thuê nhà trọ ban đêm, đồng thời chắc chắn sẽ giảm bớt số xe cộ lưu thông trên các đường cao tốc Sàigòn-Biên Hòa và Sàigòn-Mỹ Tho.
Một vấn đề khác, theo tôi nghĩ, nên phân luồng rõ rệt cho xe ô tô và xe hai bánh trên các trục lộ chính của Thành phố, bằng cách đặt những con lươn hẳn hoi, chứ không bằng những vạch sơn, mà thực tế chẳng ai tôn trọng. Một vấn đề nữa, là ở những ngã tư, phải tạo ra một vùng chờ dành cho các xe sắp quẹo trái, và đặt hệ thống đèn chỉ hướng cho những người quẹo trái, trước khi ra hiệu cho những người đi thẳng. Vì thực trạng hiện nay cho thấy ở các ngã tư, các xe quẹo trái thường lấn chiếm hết bên đường bên trái, chận đường đi của những xe từ phía trước thẳng tới.
Cuối cùng, tôi mong chính quyền cương quyết dẹp tất cả mọi hàng ăn trên vỉa hè, và dẹp đến nơi đến chốn, dứt điểm mới thôi. Những quán ăn này vừa chiếm dụng lòng lề đường, vừa gây ô nhiễm môi trường, gây mầm mống bệnh tật. Ngoài ra nó còn làm mất mỹ quan của Thành phố, khiến cho Thành phố chúng ta mang tiếng là thiếu vệ sinh và văn minh. Thành phố chúng ta đã có quá nhiều hàng ăn rồi, còn cho phép bày bán ngay bên những miệng cống thoát nước làm gì ?
07-11-2007
(Báo Công giáo và Dân tộc số 1634)
No comments:
Post a Comment