Friday, January 2, 2009

Lễ hội phố hoa Hà Nội: Sao có thể như thế?!


Thứ Sáu, 02/01/2009, 07:44 (GMT+7)
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=295526&ChannelID=10

Lễ hội phố hoa Hà Nội: Sao có thể như thế?!

Những manơcanh mặc áo dài được kết bằng hoa bị vặt trụi, ban tổ chức phải thay bằng áo vải và gom về một chỗ - Ảnh: Cù Zap
TT - Lần đầu tiên Hà Nội có phố hoa, lần đầu tiên người Hà Nội được dự một lễ hội đường phố lộng lẫy mà tinh tế như thế, do chính bàn tay và những tâm hồn yêu Hà Nội sáng tạo, không cần đến ngân sách nhà nước. Nhưng...


Nhưng cũng qua lễ hội lần đầu tiên thật sự xã hội hóa này, với hàng vạn con người Hà Nội đang thưởng thức lễ hội hoa đêm 31-12-2008, có thể thấy hết những mặt trái của văn hóa, của thói quen ứng xử, của tinh thần công dân...

>> Những “thợ”... vớt đèn lồng hồ Gươm
>> Bắt chước

Mạnh ai nấy phá

21g ngày 31-12-2008, phần lễ kết thúc. Ống kính truyền hình trực tiếp đóng lại. Các quan chức ra về. Bộ phận công an làm nhiệm vụ bảo vệ tháo dây giăng xung quanh khán đài, cho bà con vui hội có thể vào lễ đài thưởng thức những nét kiêu hãnh và tinh tế của đôi rồng chầu dưới chân tượng vua Lý Thái Tổ, do nghệ nhân Nguyễn Mạnh Hùng kỳ công làm suốt hơn một tháng trời. Tấn thảm kịch bắt đầu. Mạnh ai nấy vặt. Những vảy rồng được kết bằng những cánh hồng môn tơi tả. Cạnh đó, những chậu hoa cảnh bày trên sân khấu bị những con người ăn mặc rất thanh lịch thản nhiên... bê đi.

“Làm sao chúng tôi dám làm...”

Phố hoa Hà Nội không phải chỉ của nghệ nhân. Nó là tấm lòng của người yêu Hà Nội với thành phố của mình. Nhưng tình yêu không được đón nhận đúng mức mà còn bị hủy hoại thì tất yếu nó phải bị thui chột.

Một thành viên ban tổ chức giọng khản đặc nói với chúng tôi qua điện thoại vào sáng 1-1-2009: “Thành phố ghi nhận thành công của phố hoa và yêu cầu chúng tôi giữ phố hoa thêm hai ngày, tức kéo dài đến 6-1 thay vì 4-1. Còn đề nghị chúng tôi làm phố hoa cả tết âm lịch. Nhưng như thế này thì làm sao chúng tôi dám làm, còn nhiệt huyết đâu nữa mà làm...”.

Những chiếc chuông gió, lồng chim... đang được cầm trên tay nhân viên ban tổ chức cũng bị cướp một cách rất thản nhiên. Một nhân viên bảo vệ phẫn nộ quá văng tục, người đàn ông vừa cướp chậu hoa rất đạo đức quay lại mắng: "Ăn nói vô văn hóa thế à!". Người bảo vệ trẻ nghẹn ngào: "Anh mới là người vô văn hóa, anh dẫn con theo mà vẫn ăn cướp hoa giữa đường thế à?". Người đàn ông thản nhiên ôm chậu hoa dắt con đi thẳng.

Không một bóng dáng công an mặc sắc phục nào. Họ đã tản đi từ khi kết thúc phần lễ khai mạc. Chúng tôi hỏi ban tổ chức thì được biết: "Ðã có hợp đồng bảo vệ với công an thành phố nhưng họ bảo chỉ bảo vệ an ninh trật tự, còn các nghệ nhân và ban tổ chức phải tự bảo vệ lấy tài sản của mình".

Bên kia đường dãy phố Ðinh Tiên Hoàng sát bờ hồ Hoàn Kiếm, 300 nhân viên bảo vệ của Công ty bảo vệ Trường Sơn đang căng hết từng dây thần kinh để đối phó với những bàn tay vô tình cứ điềm nhiên thò ra vặt, ngắt, bẻ. Những bàn chân cứ hồn nhiên giẫm đạp để tìm một thế đứng đẹp, mong có một kiểu ảnh độc đáo đêm cuối năm.

Cả một rừng lau trắng vừa mới phơ phất trước đó không đầy một giờ, chỉ sơ sểnh vài phút quay lại đã lưa thưa xơ xác. Cả một gánh hàng hoa bị nhấc gọn bởi một gia đình nào đó gồm đủ bố, mẹ, hai con nhỏ. Có cây trị giá đến 20 triệu đồng bị vặt không còn một cái lá. Những giá nến lung linh giữa phố bị thổi tắt và cướp sạch từng cây một. Thảm cỏ nhung mịn màng làm nền cho dãy phố gốm bị xéo nát...

Chưa hết, đến nửa đêm, cả ban tổ chức và toàn đội vệ sĩ hú hồn vì người dân quanh hồ đốt... thiên đăng, đèn bay lên rồi rơi xuống đúng vào mái lá của một shop hoa. Vệ sĩ ra sức dập lửa rồi báo công an quận ngay gần đó. Công an trả lời: không có luật nào cấm dân đốt đèn. Chiếc đèn được trả lại cho các chủ nhân vô tư của nó ngay sau đó.

Trắng đêm thức cùng hoa

Cửa hàng hoa lụa này phải phủ bạt và cử người trông vì sợ “hoa tặc” tấn công - Ảnh: Cù Zap

Ðêm 27-12-2008, hơn 40 thợ của làng nghề Pháp Vân đã phải đi bộ hơn 15km để khiêng hai con rồng từ làng mình đến chân tượng đài Lý Thái Tổ, họ lặng lẽ đi từ 12 giờ đêm đến tận 4 giờ sáng mới đến nơi.

Ðêm 28-12-2008, không ai trong số các nghệ nhân được chợp mắt vì tất cả phải cùng bà con họ hàng, bạn bè trân mình ra ôm lấy những chậu hoa, cành hoa cùng với cốt của những con rồng, con phượng mà mình vừa dựng xong trước cơn cuồng phong của hàng chục vạn người hâm mộ bóng đá đổ ra đường mừng đội tuyển VN chiến thắng. Hoa và cây đã bị hỏng đáng kể nhưng họ âm thầm làm lại, tự bỏ tiền ra mua thêm hoa, thêm cây, cái nào hỏng đến mức không sửa được thì làm mới. Tất cả cho một ngày hội đẹp đẽ của Hà Nội.

Và đến đêm 31-12... Chủ shop hoa Sáo - một trong những shop hoa nổi tiếng nhất Hà Nội về hoa cưới - cho biết chị đã từ chối hàng chục hợp đồng làm hoa cưới, trong đó có cả hợp đồng 150 triệu đồng ở khách sạn Melia, chỉ để toàn tâm toàn lực cho phố hoa, nhưng nhìn sự tàn phá này chị chịu không nổi. Nghệ nhân Nguyễn Mạnh Hùng mặt mày hốc hác vì năm đêm không ngủ, nhìn đôi rồng bị bóc vảy tả tơi, ứa nước mắt: "Sao người ta có thể đối xử với hoa như thế!".

Dù có bảo vệ nhưng nhiều bạn trẻ vẫn giẫm đạp lên hoa để tìm lối đi cho riêng mình - Ảnh: Cù Zap
Buồn như vậy, chán như vậy nhưng tất cả các nghệ nhân, các chủ hàng hoa lại gọi điện cho các mối cung cấp hoa mang hoa đến ngay trong đêm để "hàn gắn" lại những vết thương nham nhở của phố hoa. Ban tổ chức cho biết dù đã dự phòng kinh phí thay hoa tươi hằng ngày khoảng 10 triệu đồng/ngày, nhưng với sự tàn phá như đêm 31-12-2008 chắc chắn kinh phí mua hoa mới sẽ tăng ít nhất gấp đôi vì còn phải thay bông lau mới, cỏ nhung mới, nến mới... Ngoài ra còn có những thiệt hại không làm lại được như việc bê trộm các gánh hàng hoa, vặt trụi các cây thế quý...

Ðêm rất khuya, chúng tôi ra về trong khi dòng người vẫn nườm nượp chảy qua phố hoa. Ða số đi thưởng lãm hoa, nhiều lời trầm trồ khen ngợi. Nhưng cũng không ít bàn chân vô tình và những bàn tay tham lam chỉ chực thò ra bẻ, ngắt, phá...

Sáng năm mới hàng vạn người lại đổ về bờ hồ chiêm ngưỡng phố hoa. Có ai biết những người yêu hoa vừa trải qua một đêm bão táp. Hoa Hà Nội vì thế vẫn cần lắm tấm lòng của những công dân có ý thức.

THU HÀ

Ý kiến bạn đọc:

* Sự tan hoang đó không chỉ ở những tác phẩm nghệ thuật hoa bị tàn phá chỉ sau lễ hội chính thức khoảng mươi phút. Sự tan hoang còn ở những ánh nhìn, những suy nghĩ “trầm cảm” trước hành vi cướp, phá, đạp, bứt tàn hại của đám đông dự hội lễ văn hóa đó. Sự tan hoang còn ở ánh nhìn thảng thốt, hốt hoảng của những người nước ngoài vô tình bị đẩy vào hội lễ, nhìn công dân thủ đô đang chuẩn bị kỷ niệm ngàn năm văn hiến của mình hành xử không có chút gì gọi là văn minh đô thị, văn hóa cộng đồng.

Tôi nhớ lại những tan hoang trước đó không bị nghiêm trị một cách thích đáng từ lễ hội hoa anh đào, từ việc bẻ lộc tết nguyên đán năm nào...

Tôi lại nhớ miên man sang những "phở quát", "miến chửi", "xôi chém"... mà người Hà thành dành cho nhau.

Đau đớn nhất là hình ảnh một ông bố ăn vận lịch sự thản nhiên cướp hoa trước mắt con mình, còn quay sang cao giọng sửa lưng người mắng: ăn nói mất văn hóa thế à? mà quên mất mình vừa nêu tấm gương “cướp bóc” trước mặt con...

Nghĩ và nghĩ để chạnh lòng với câu cách ngôn: Không gì tệ hại hơn làm hành động xấu đi kèm với những lời khuyên tốt...

Bắt đầu từ chỗ khi chờ văn hóa ngấm từ từ vào mạch máu người dân, trước mắt hãy nghiêm khắc với những hành động tàn hại văn hóa hơn nữa. Luật bất nghiêm thì pháp bất thành, lẽ đó tự ngàn xưa đã vậy...

Lâm Minh Trang (mapminh2006@...)

* Còn nhớ cách đây không lâu, báo Tuổi Trẻ cũng đã viết bài về việc "bứt hoa bẻ cành" ở lễ hội hoa anh đào. Và bây giờ, hiện tượng này lại tiếp diễn, ở cùng một thành phố. Tôi phẫn nộ thì ít, mà buồn thì nhiều hơn. Đến bao giờ chúng ta mới tôn trọng và thôi lấy cái chung làm cái riêng? Và đứa con của "người đàn ông vừa cướp chậu hoa rất đạo đức" trong bài viết sẽ lại như bố nó trong một lễ hội nào đó? Tất cả đều bắt nguồn từ ý thức của mọi người. Lúc ý thức chưa được đặt đúng chỗ thì những chuyện như thế này vẫn xảy ra.

Tôi thiết nghĩ, khi mà lời kêu gọi như giọt muối bỏ biển, sự can thiệp của chính quyền là cần thiết để đưa ý thức về đúng nơi cần. Khi người ta "sợ", sự tự giác sẽ hình thành.

Nguyễn Long -ongwdf@...

* Đọc xong bài trên tôi thật sự bất bình vì không ngờ một số người dân thiếu ý thức của Hà Nội - thành phố 999 năm tuổi - những người Tràng An thanh lịch - thể hiện những hành động rất không đẹp như vậy.

Từ những năm mẫu giáo đến giờ tôi vẫn nhớ bài hát thiếu nhi có câu: "... Nhưng cô dặn đừng nên hái, vì hoa này là của chung...".

Hoa là tài sản, là tâm sức của các nghệ nhân hết lòng vì thủ đô nhằm tô điểm thêm vẻ đẹp chung của đô thị, nhưng những người được gọi là "hoa tặc" lại muốn sở hữu cái chung đó làm cái đẹp riêng cho mình. Chẳng lẽ cả một lễ hội hoa như thế không đẹp hơn một vài cánh hoa mà người ta "cướp" được rồi cầm chúng trên tay mình hay sao!? Tôi thật sự rất bất bình vì chuyện này!

Nguyễn Văn Qui Nhơn (quinhon1989@...)

* Tôi thật sự rất kinh ngạc và phẫn nộ khi đọc được bài viết về cảnh những người dân tàn phá phố hoa Hà Nội không thương tiếc như thế! Lòng tham hay sự thiếu văn hóa và ý thức xã hội đã khiến người ta làm như vậy?

Người dân thủ đô vốn là những con người lịch lãm, luôn coi trọng lễ nghĩa, coi trọng những nét đẹp tinh thần, nhưng qua những vấn đề như thế này chúng ta cần phải suy nghĩ lại về việc giáo dục ý thức công dân, ý thức cộng đồng cho những công dân trong thời đại mới.

Phạm Tuân (commit_obey@...)

* Đã có quá nhiều trường hợp như thế xảy ra, nào là ở đường hoa Nguyễn Huệ, lễ hội hoa anh đào... và giờ là đường hoa Hà Nội. Cái đẹp ai cũng thích ngắm nhìn nhưng không phải ai cũng có ý thức giữ gìn nó. Không hiểu tại sao trong thời gian qua tình trạng này diễn ra ngày càng tệ như thế. Các nghệ nhân nói sợ không dám tiếp tục làm nữa, còn với tôi, một công dân trẻ, tôi sợ nhìn thấy hình ảnh các bạn trẻ trong những hoàn cảnh ấy.

Mong sao mỗi người đều biết nâng niu cái đẹp, biết quý công sức của những người đã làm cuộc sống của chúng ta đẹp hơn, phong phú hơn. Và một điều ước nho nhỏ, khi đón tết âm lịch sẽ không có cảnh tàn phá như thế ở tất cả công trình làm đẹp phố phường, chào đón năm mới.

Lâm Thị Thanh Mai (linmei_134@...)

Vô tư bẻ hoa - Ảnh: Tiền Phong

* Tôi là người Việt Nam và có nhiều cơ hội công tác ở nước ngoài, khi đọc bài viết phản ánh về một số người thiếu ý thức trong lễ hội phố hoa Hà Nội, tôi nghĩ rằng muốn công dân Việt Nam thay đổi nhận thức nơi công cộng, Bộ Giáo dục - đào tạo phải có chương trình giáo dục tại nhà trường về nhận thức nơi công cộng, ý thức văn hóa, bảo vệ hoàn cảnh vệ sinh môi trường từ lớp mẫu giáo khi bắt đầu tiếp xúc với cách sống sinh hoạt tập thể, xem việc này như một bộ môn trong trương trình giáo dục.

Hi vọng mỗi công dân Việt Nam sẽ là người ý thức văn hóa trong thời đại văn minh.

Nguyen Ngoc Nga (chunju66@...)

* Nhìn những hình đăng tải trên báo trong vài ngày qua, chúng tôi thật phẫn nộ, chỉ muốn nói với những ai đã nhẫn tâm phá hoại lễ hội hoa là họ không xứng đáng là dân thủ đô, họ là những người thiếu văn hóa, thiếu giáo dục và thiếu cả lòng tự trọng...

Biết bao thành phố trong cả nước ước ao được có một lễ hội văn hóa như thế mà không được. Đã được thưởng lãm một lễ hội hoa độc đáo như vậy mà sao lại có thể cư xử thiếu văn minh đến thế, họ không xứng đáng được hưởng thành quả lao động của biết bao nghệ nhân hàng đầu cả nước tạo ra.

TIỂU QUYÊN

* Đọc bài này xong tôi thấy rất thất vọng về ý thức của một bộ phận người dân, trong đó có những bạn trẻ là những người có học. 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội sắp đến, đây là lần đầu tiên Hà Nội tổ chức lễ hội phố hoa và có thể nói đây là 1 lễ hội đã được đầu tư rất công phu, vậy mà...

Không hiểu các bạn trẻ họ có nghĩ được rằng những hành động vô ý thức của họ đã vô tình xúc phạm đến những nhà tổ chức, những người dân chưa đi xem không?

Thiết nghĩ nếu lần sau tổ chức lễ hội hoa các nhà tổ chức cần tuyên truyền ý thức cho người dân đi kèm với giới thiệu lễ hội.

Nguyen Thi Minh Hang (minh_hang882007@...)

Phố hoa Hà Nội được trang trí lộng lẫy dọc theo bờ Hồ Gươm với sự đóng góp công sức của nhiều người: nghệ nhân, công nhân Công ty Cây xanh, ban tổ chức... Ảnh: Tuổi Trẻ

* Nếu ai cũng không có ý thức như thế thì nước Việt Nam mình làm sao khá được. Từ việc nhỏ đến việc lớn nếu ko có ý thức và luôn nghĩ cho bản thân mình thì nước ta có đến 1.000 năm nữa cũng không thể cùng sánh vai với các nước bạn được.

Tôi thấy buồn vì một số những người dân Hà Nội được vinh dự hơn những người dân ở những tỉnh thành khác, được sống trên đất Thăng Long ngày xưa, được tận hưởng một lễ hội hoa đẹp như thế mà không biết quý thì ai còn dám tổ chức, ai dám bỏ nhiều tiền của để dân chúng có thể thưởng lãm và nâng cao tầm nhìn về cái đẹp. Thật thất vọng.

Nguyễn Thị Thùy Giang (thuygiang2611@...)

* Tôi là một trong cả ngàn người đổ về hồ Gươm đêm 31-12-2008 và phải nói rằng thất vọng với cả hai phía: Bên tổ chức và bên thưởng lãm!

Dân mình nhiều người ý thức quá kém. Rất nhiều người không buồn ngắm bằng mắt, họ phải sờ bằng được một cái mới thỏa. Bị bảo vệ huýt còi (huýt đến thủng cả phổi) thì họ hồn nhiên nói: "Sờ một cái thì có sao đâu!!!???".

Tiêu biểu nhất là đám bông lau. Tôi thật sự thấy mình bất lực khi nhìn thấy một thanh niên bẻ nghéo một phát, hồ hởi mang chiến lợi phẩm chạy mất khi bảo vệ đang tá hỏa lo đối phó với một đám khác!

Ban tổ chức thật sự không lường trước được những chuyện này hay sao? Họ có thể làm nhiều việc đơn giản hòng đối phó với không ít người thiếu văn hóa như thế. Đơn giản nhất là hãy căng dây cách 1m xung quanh các tác phẩm, cắt cử thêm bảo vệ, phân luồng người vào khu triển lãm hoa và chặn các phương tiện giao thông từ Tràng Tiền Plaza. Tôi chỉ thấy đúng một khu trưng bày hoa (lớn nhất) là giăng được cái dây lên, nhờ thế mà nó bảo toàn nguyên vẹn được tới sau giao thừa. Nghĩ lại, tôi thấy thật sự thất vọng và tiếc cho những đóa hoa đẹp không được bảo vệ và thưởng lãm đúng cách.

Hoàng Hà (hoanghamt@...)